Bạn mong sao mình có thể
học nhanh hơn, ghi nhớ
lâu hơn?
Bất kể bạn đang học một
ngoại ngữ mới, nhạc cụ
mới hoặc một môn thể
thao mới thì đều có thể
tận dụng lợi ích từ phương
pháp học tập tăng tốc*. Ai
cũng chỉ có 24 giờ mỗi
ngày và chìa khóa để có
thể học tập tăng tốc là bạn
không những phải tăng
thêm số giờ học mà còn
phải biết cách tối ưu hóa
hiệu suất học tập ngay từ
đầu.

Bạn đổ đầy nước vào một
cái xô, tất nhiên là sẽ
chẳng có vấn đề gì xảy ra
cho đến khi nước đầy lên
và tràn ra khỏi xô. Có
phải bạn đã từng nghĩ
rằng: Não bộ cũng tương
tự như xô, chỉ đến khi
lượng kiến thức bạn nạp
vào quá đầy đầy thì nó
mới "tràn" ra ngoài?

Nhưng sự thật là não bộ
của chúng ta không hoạt
động theo cách thức này.
Trên thực tế, hầu hết
thông tin vào não bộ sẽ
bị rò rỉ dần dần. Vì thế,
thay vì coi não bộ giống
như một cái xô có thể
chứa đựng và duy trì mãi
một lượng nước thì hãy
coi nó như một cái xô bị
rò nước.
Bạn đang nghĩ rằng phép
so sánh trên đây có phần
quá tiêu cực phải không?
Nhưng điều này hoàn toàn
bình thường. Trừ những
người có bộ nhớ siêu
phàm thì não bộ của
chúng ta không được thiết
kế để ghi nhớ được hết
mọi thứ, thông tin hay
những trải nghiệm mà
chúng ta có được trong
cuộc sống.

Vậy, làm thế nào để có thể
ghi nhớ được 90% những
gì bạn đã học?
Sự phát triển của mô hình
Kim tự tháp học tập
(Learning pyramid) trong
những năm 1960 - được
phổ biến rộng rãi bởi Viện
NTL ở Bethel, Maine đã chỉ
ra cách thức mà nhân loại
đã học như thế nào.
Khi nghiên cứu, người ta
nhận thấy rằng con người
sẽ ghi nhớ được:

•5% những gì họ học
được thông qua giảng
dạy (chẳng hạn ở
trường Đại học hay Cao
đẳng).
•10% những gì họ học
được từ văn bản (chẳng
hạn đọc sách, báo).
•20% những gì họ học
được thông qua những
hình ảnh minh họa
(chẳng hạn như các
ứng dụng hay video).
•30% những gì họ học
được thông qua hiện
vật trưng bày, triển
lãm.
•50% những gì họ học
được thông qua thảo
luận nhóm.
•75% những gì họ học
được thông qua thực
hành.
•90% những gì họ học
được nếu áp dụng ngay
lập tức kiến thức đó

Vậy thì, chúng ta cần học
thế nào để có được hiệu
quả cao nhất?
Sách vở, các bài giảng trên
lớp, video... đều là những
phương pháp học tập
không có sự tương tác và
kết quả là 80 - 95% kiến
thức đi vào tai này nhưng
lại rơi rụng ở tai kia.
Vấn đề ở đây là thay vì bắt
ép não bộ phải ghi nhớ
thông tin qua những
phương thức thụ động
như vậy thì chúng ta nên
tập trung thời gian, năng
lượng và nguồn lực vào
những phương pháp
mang tính chất thực
hành nhiều hơn , mang lại
hiệu quả cao hơn trong
một khoảng thời gian
ngắn hơn.
Điều này có nghĩa là:
•Nếu bạn muốn học
ngoại ngữ thì bạn cần
tập trung nói chuyện
với người bản địa và
nhận phản hồi ngay lập
tức từ phía họ thay vì
học trên các ứng dụng
di động.
•Nếu bạn muốn giữ
dáng thì hãy luyện tập
trực tiếp với các huấn
luyện viên thể hình
thay vì xem các video
hướng dẫn trên
YouTube.
•Nếu bạn muốn học
cách chơi một nhạc cụ
mới thì hãy học từ các
giáo viên âm nhạc.

Đã rất nhiều lần bạn được
nghe ai đó nói: "Tôi không
có thời gian để làm việc X
này..." phải không?
Trong tất cả mọi thứ mà
tạo hóa đã ban tặng cho
con người thì thời gian là
thứ công bằng nhất. Bất
kể bạn là ai, ở đâu trên
thế giới này, phấn đấu
nhiều như thế nào thì bạn
cũng chỉ có 24 giờ mỗi
ngày mà thôi. Khác với
tiền bạc, mỗi phút đều là
duy nhất và khi nó trôi
qua, bạn không thể lấy lại
được.
Vậy nếu tất cả chúng ta
đều chỉ có 24 giờ mỗi ngày
như nhau thì cần giải
thích thế nào về sự thành
công của những triệu phú
trẻ tuổi cũng bắt đầu từ
hai bàn tay trắng hay một
sinh viên học toàn thời
gian ở trường vẫn có thể
thành thạo một ngôn ngữ
khác ngoài tiếng mẹ đẻ chỉ
trong 3 tháng rưỡi? Đó là
vì họ đã biết cách tối ưu
hóa hiệu suất thay vì chỉ
tính hiệu quả.

Nếu bạn còn thấy khó
hiểu về kết luận trên thì
hãy tham khảo ví dụ sau
đây:
Chẳng hạn, một anh A
dành 1 tiếng đồng hồ để
học ngoại ngữ và ghi nhớ
được 90% lượng kiến thức
anh ta thu nạp được.
Ngược lại, anh B dành 9
tiếng để học và chỉ ghi
nhớ được 10% những gì đã
học. Chỉ cần làm một phép
tính đơn giản, chúng ta
cũng có thể thấy rằng, mặc
dù anh B dành hơn anh A
9 lần thời lượng học
nhưng lượng kiến thức
ghi nhớ được thì chỉ tương
đương.
Khoan hãy bàn về những
con số trên mà hãy cùng
rút ra bài học cho chính
mình. Cách để có thêm
nhiều thời gian hơn
không phải là nỗ lực cho
những lợi ích nhỏ mà hãy
chạy theo những lợi ích
lớn hơn. Thay vì dành thời
gian xem các video trên
YouTube, bạn có thể lựa
chọn một phương pháp
học tập hiệu quả nhất
ngay từ đầu. Hoặc liên tục
thay đổi các phương án
thay thế miễn phí thay vì
phải đầu tư vào một giải
pháp tốn kém thời gian,
công sức và tiền bạc.
Thời gian là hữu hạn,
bạn nên tập trung phần
lớn thời gian để áp dụng
phương pháp mang lại
hiệu quả cao nhất và nói
không với những thứ còn
lại.
Khả năng ghi nhớ nhiều
kiến thức trong thời đại
lượng thông tin quá nhiều
và quá "nhiễu" là một kỹ
năng vô cùng quan trọng
giúp bạn dễ dàng đạt được
bất cứ mục tiêu nào một
cách nhanh chóng. Bằng
cách học ghi nhớ nhiều
thông tin mỗi ngày, bạn sẽ
chỉ phải dành ra chút ít
thời gian để ôn lại những
kiến thức cũ và có nhiều
thời gian hơn để học cái
mới.
Tất cả chúng ta đều đang
mất dần đi thời gian còn
lại của bản thân và ngày
hôm nay chính là lúc mà
bạn trẻ trung và sung sức
nhất trong suốt quãng đời
còn lại. Câu hỏi đặt ra là:
Bạn sẽ sử dụng quỹ thời
gian đó như thế nào là tốt
nhất?
*Học tập tăng tốc
(Accelerated Learning
hoặc suggestopedia,
hoặc Superlearning): một
phương pháp dạy và học
thúc đẩy phát triển tâm lý
tích cực trong truyền đạt
và hỗ trợ trí nhớ.